Op veldexpeditie rond de brouwerij
De HEINEKEN brouwerij in Zoeterwoude wordt omringd door maar liefst 35 hectare ecologisch ingericht terrein. Dat maakt de bierbrouwer een voorloper in groene bedrijventerreinen. Maar wat groeit en bloeit daar allemaal? Youri Siemer, projectmedewerker van Groene Cirkels-partner Naturalis trok met schepnet in de ene en determinatiegids in de andere hand het veld in.
Gezond Ecosysteem
Biodiversiteit en klimaatbestendigheid zijn belangrijke redenen om bedrijventerreinen stap voor stap om te toveren in een groenblauw werklandschap, zo ook voor het brouwerijterrein van HEINEKEN Zoeterwoude. Dat gebeurt in samenwerking met het netwerk van Groene Cirkels HEINEKEN waarvan Naturalis deel uitmaakt. Naturalis is het belangrijkste kenniscentrum in ons land op het gebied van biodiversiteit. ‘De biodiversiteit in Nederland staat onder druk,’ weet Youri Siemer, bioloog-ecoloog en lid van het werkteam van Groene Cirkels HEINEKEN. ‘Terwijl we weten dat biodiversiteit een maatstaf is voor een gezond ecosysteem. Doorgaans is daar op bedrijventerreinen niet veel aandacht voor, maar HEINEKEN wil laten zien hoe belangrijk biodiversiteit is voor de natuur en de medewerkers.’
Waar en wat?
Voor een mondiale onderneming als HEINEKEN geldt uiteraard: meten is weten. Om er daadwerkelijk achter te komen of de aanpak werkt moet je simpelweg tellen. ‘Daarom is aan Naturalis gevraagd om een monitoringtraject uit te voeren,’ vervolgt Youri. ‘Leidt de ecologische inrichting van het terrein inderdaad tot versterking van de biodiversiteit, en wat kunnen we leren, bijvoorbeeld voor het beheer? We hebben om te beginnen samen bepaald waar we wilden monitoren en welke soortgroepen. We besloten om zoveel mogelijk hoeken van het grote terrein mee te pakken. Je hebt hier heel verschillende soorten natuur; van polderlandschap, tot boomgaard tot slootkant. En we hebben vijf soortgroepen uitgezocht om naar te kijken. Vegetatie, bestuivers (hommels, vlinders, zweefvliegen), amfibieën (kikkers, salamanders), libellen en zoogdieren. Die keuze is niet willekeurig. Bestuivers zeggen bijvoorbeeld iets over de aanwezige bloeiers, libellen hebben een goede waterkwaliteit nodig, dus hun aantal is meteen een indicatie voor de waterkwaliteit.’
Schepnetje en wildlife-camera
Om goede analyses te kunnen maken is één of twee keer op pad gaan niet voldoende, het terrein verandert immers voortdurend. Youri: ‘De observaties duurden van begin juni tot medio augustus. Ik heb daarbij gebruikgemaakt van verschillende methode. Gewoon, met een schepnetje, vergrootglas en determinatiegids goed kijken en beestjes in buisjes stoppen. Maar ook met wildlife-camera’s voor de zoogdieren. Een greep uit de oogst:
vossen (waaronder een shot met vier jongen!) en hazen. Meerdere libellen- en vlindersoorten. En een enorme variatie aan vegetatie; op een plot van vijf bij vijf vonden we vaak al meer dan 25 plantensoorten, waaronder moerasspirea, grote ratelaar, valeriaan en gewone brunel. Die doen het allemaal goed bij bestuivers en zijn allemaal inheems; soorten die van nature in een gebied voorkomen. En als mooie “bijvangst” – we monitorden de vogels niet - veel vogelsoorten als de grote bonte specht, de groene specht en Vlaamse gaaien.’
Enthousiaste medewerkers
Voor Youri, die vaker soortgelijke projecten doet voor Naturalis, is dit ‘helemaal zijn ding’. En wat het extra leuk maakte waren de reacties van de HEINEKEN-medewerkers. ‘Iemand tussen het groen aan de slootkant zien staan, dat maakt nieuwsgierig. Elke dag kwamen er wel mensen naar me toe om te vragen wat ik aan het doen was. En altijd waren de reacties enthousiast. Dat merkte ik ook tijdens de groene-medewerkersdag waar ik foto’s liet zien van wat er zoal te zien is op hun werkplek. Leuk om te merken dat mensen daar trots op zijn. Naast versterken van de biodiversiteit is zorgen voor een gezonde werkomgeving waarin de werknemers kunnen ontspannen ook een speerpunt voor HEINEKEN.’
Kantoorwerk
Na het monitoren in het veld begint het rapporteren en analyseren op kantoor, daar is Youri druk mee bezig. ‘Ik lever de rapportage dit najaar op. Het rapport zal verdere inzichten bieden in de huidige biodiversiteitsstatus van de brouwerij in Zoeterwoude, en helpen om de volgende stappen te zetten binnen de ambities van (Groene Cirkels) HEINEKEN. Niet alleen bij de brouwerij, maar ook breder; de uitkomsten van dit monitoringstraject kunnen mogelijk ook kansen en inzichten bieden voor de vergroening van andere bedrijventerreinen. Op basis van de uitkomsten zullen we kijken hoe we hier een vervolg aan geven en hoe we elkaar binnen Groene Cirkels HEINEKEN nog beter kunnen benutten. We zijn nog lang niet uitgeteld!’