Hernieuwde samenwerking voor toekomstbestendig platteland
Meer biodiversiteit en een toekomstbestendige landbouw in de Alblasserwaard en de rest van het Groene Hart. Daaraan blijft de Groene Cirkel Kaas en Bodemdaling ook de komende drie jaar werken. Op 30 september ondertekenden De Graafstroom, DeltaMilk, de provincie Zuid-Holland, Rabobank, Wageningen Environmental Research, Waterschap Rivierenland en gloednieuwe partner Naturalis Biodiversity Center een nieuw convenant. Daarmee spreken zij af tot en met 2026 samen te werken aan de vele opgaven op en rond het boerenerf.
De Groene Cirkel Kaas en Bodemdaling bestaat sinds 2019. Het succes van de afgelopen jaren was reden om de samenwerking te verlengen. De komende periode werken de partners aan de ontwikkeling van verdienmodellen en innovatieve (praktijk)kennis. Belangrijke uitgangspunten zijn: het versterken van biodiversiteit, het afremmen van bodemdaling, het reduceren van (agrarische) emissies, het verbeteren van waterkwaliteit en het stimuleren van de kringlooplandbouw.
Meindert Stolk, gedeputeerde provincie Zuid-Holland: “De transitie naar volhoudbare landbouw is belangrijker dan ooit. Er is behoefte aan platforms om informatie en ideeën uit te wisselen en om innovatie gezamenlijk op te pakken. Dat betekent dat de Groene Cirkel alleen maar waardevoller wordt als instrument om partijen bij elkaar te brengen, met elkaar in gesprek te gaan en stap voor stap de nodige innovatieve ontwikkelingen te kunnen realiseren.”
Met de ondertekening van het nieuwe convenant sluit ook Naturalis Biodiversity Center aan. “Biodiversiteit en landschap zijn de basis van een duurzame, toekomstbestendige economie en samenleving”, aldus Koos Biesmeijer, wetenschappelijk directeur Naturalis. “In de Groene Cirkel Kaas en Bodemdaling kunnen we laten zien wat écht samenwerken aan die toekomst kan opleveren voor boeren, burgers, water, bodem en natuur.”
Vervolgstappen na veelbelovende resultaten
Sinds 2019 zijn belangrijke resultaten geboekt. Zo is onderzoek gedaan naar het omzetten van CO2-reductie naar verhandelbare CO2-credits, met als resultaat dat de eerste credits zijn uitgegeven. Daarnaast zijn de effecten en kosten en baten van pompgestuurde waterinfiltratie per perceel in beeld gebracht en is de inpassing van extensief kruidenrijk grasland in de agrarische bedrijfsvoering onderzocht.
De vervolgstappen in de samenwerking zijn onder meer het opschalen van de pilot waarbij pompgestuurde waterinfiltratie wordt gefinancierd met carbon credits, het linken van gedaan onderzoek aan verdienmodellen en proeven met onder meer vaste(re) vormen van mest en vernatting ter versterking van de biodiversiteit rondom Natura 2000-gebied De Donkse Laagte. Ook wordt bekeken wat er nodig is om op grote schaal biodiverse sloten te realiseren. Judith Westerink, Wageningen Environmental Research: “In de Groene Cirkel Kaas en Bodemdaling letten we er scherp op dat onze projecten elkaar versterken en dat we samen bijdragen aan onze ambities. We doen onderzoek naar onder meer biodiversiteit in kruidenrijke graslanden, en de aanwezigheid van insecten en de vegetatie. Vervolgens documenteren we onze onderzoeksmethoden, zodat anderen ze in het gebied ook kunnen gebruiken en we resultaten kunnen combineren.”
NPLG: pionieren en opschalen
Begin dit jaar werd vanuit het rijk het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG) aangekondigd. Dit programma onderschrijft de urgentie van de vraagstukken en de noodzaak om deze integraal aan te pakken. In de Alblasserwaard blijft Groene Cirkel Kaas en Bodemdaling de rol van pionier pakken. Het NPLG biedt daarbij een kans om de opschaling van de innovaties en bevindingen te borgen.
Realiseren van gezamenlijke droom
De ondertekening van het nieuwe convenant vond plaats tijdens een netwerkdag op de onlangs gerestaureerde Kaasboerderij De Graafstroom. De netwerkdag is het vertrekpunt voor een nieuwe ronde van innovatiewerkplaatsen die worden georganiseerd. Tijdens deze werkplaatsen staat de belevingswereld van de boer en het boerenerf centraal en worden innovaties ontwikkeld die daarbij passen.
Al die innovaties dragen bij aan het uiteindelijke doel van de Groene Cirkel, namelijk het realiseren van de gezamenlijke droom van alle partners: een toekomstbestendige landbouw op sociaal, economisch en ecologisch vlak. Raymond Noordermeer, algemeen directeur Kaasfabriek De Graafstroom: “Meer dan ooit is er in onze maatschappij behoefte aan verbindende visies en grensoverschrijdende samenwerkingen. Dit om de complexe en uitdagende opgaves in onze maatschappij op te lossen. Met de Groene Cirkel Kaas en Bodemdaling werken op we op een innovatieve en inspirerende wijze met onze partners samen aan een aantrekkelijk economisch en maatschappelijk perspectief voor onze landbouw”.